„Nawet mnie samego mój mózg czasami zaskakuje…”
J.K. Rowling „Harry Potter i Kamień Filozoficzny”
Mózg i pamięć to zgrany duet , który funkcjonuje odpowiednio wtedy, gdy się go mobilizuje do działania. I trudno się z takim stwierdzeniem nie zgodzić? Najlepszy sposób na ćwiczenie pamięci to zapamiętywanie i przypominanie sobie konkretnych rzeczy czy zdarzeń. Mózg jest czymś tak nieodgadnionym, że chyba nie istnieje nic równie fascynującego. Dzięki niemu bez wątpienia możemy doświadczać nieograniczonej palety uczuć i emocji, to ON sprawia, że chce się nam żyć, kochać, marzyć, śmiać się, myśleć, pamiętać i tworzyć. Chociaż większość z nas na co dzień o tym nie myśli. Cytując za Meryl Streep :„Jeśli masz mózg, jesteś zobowiązany go używać” , to banalne z pozoru stwierdzenie uświadamia , że tylko dzięki regularnej pracy efektywniej może nam służyć. Sposobów na pobudzanie naszego mózgu do wysiłku jest mnóstwo, ale….które są dla NIEGO atrakcyjne? Zachęcać, intrygować , ekscytować to z całą pewnością czynności , które lubi każdy mózg.
UCZEŃ
W celu zachęcenia naszego wychowanka do twórczej pracy należy przede wszystkim umożliwić mu realizację własnych pomysłów, wywołać poczucie sensu tego, co robi, uwzględnić jego zainteresowania, pozwolić na udział w planowaniu i podejmowaniu decyzji i wreszcie dostrzegać wkład pracy, a nie tylko efekty. Metody aktywizujące są tu bardzo przydatne i wręcz nieodzowne. Stwarzają uczniom warunki, do tego ,aby potrafili myśleć, poszukiwać i współpracować w grupie. Należy tu wspomnieć także o wzięciu odpowiedzialności za swoje wyniki uczenia ,która sprawia, że młody człowiek poddaje refleksji podjęte działania. Podstawową zaletą tych metod jest doskonalenie umiejętności przydatnych nie tylko podczas lekcji, ale również w codziennym życiu. Wyciąganie wniosków, łączenie zdarzeń i faktów w związki przyczynowo- skutkowe, czy podejmowanie dyskusji na forum to kluczowe kompetencje w naszym życiu – ważne już od najmłodszych lat. Warto zadać sobie pytanie, które z nich są najbardziej efektywne?
Metody aktywizujące dzielimy między innymi na problemowe, czyli takie, które rozwijają umiejętność krytycznego i refleksyjnego myślenia. My- nauczyciele dobrze wiemy, że burza mózgów czy dyskusja panelowa uaktywniają skutecznie do działania naszych uczniów. Metody ekspresji i impresji, odwołujące się do emocji i przeżyć dzieci również korzystnie wpływają na wzrost ich zaangażowania podczas zajęć. Doznania i przeżycia związane z wykonywaniem określonych zadań na przykład podczas gry dydaktycznej lub przygotowania drzewka decyzyjnego zachęcają uczestników do samodzielnego dokonywania wyborów. Warto tu też wspomnieć o metodzie storytellingu, czyli umiejętności budowania relacji poprzez pobudzanie wyobraźni i emocji odbiorców . Tworzenie opowieści , które prowadzą do interakcji i dialogu z bohaterem, posiada dużą moc oddziaływania na uczniów. Osobiste historie często skłaniają młodych ludzi do zastanowienia się nad ich postawami życiowymi. Olga Tokarczuk – nasza noblistka- podczas jednego ze swoich wykładów stwierdziła, że pierwszoosobowa narracja sprawia, że każda opowieść o świecie, staje się taką, z którą my łatwo możemy się identyfikować. Konsekwencją tego jest zbudowanie więzi pomiędzy narratorem opowieści a czytelnikiem czy słuchaczem. W efekcie rodzi się między nimi emocjonalne porozumienie, opierające się na empatii. Z doświadczenia wiem, że wspólne budowanie historii z uczniami podczas zajęć na przykład wyrównawczych integruje grupę, sprawia, że każde dziecko pragnie być jej częścią i co najważniejsze takie spotkania obfitują w humorystyczne momenty wynikające oczywiście z fabuły prezentowanych opowieści.
DOROSŁY I UCZEŃ
Sudoku, krzyżówka, układanie puzzli czy też inne gry logiczne to też fascynujące zajęcie dla naszego mózgu. Ich regularne wykonywanie- bez względu na wiek- zapewnia regularny bodziec do podejmowania ćwiczeń intelektualnych . Rozwiązywanie jakichkolwiek łamigłówek powoduje, że angażujemy mózg do logicznej pracy i wysiłku umysłowego. Dobrym i fascynującym sposobem na rozgrzanie naszego mózgu do lepszej pracy, nauki i codziennego działania jest korzystanie z aplikacji mobilnych. Ich twórcy twierdzą, że poprawiają koncentrację, pamięć i szybkość myślenia oraz obniżają poziom stresu. Obecnie telefony mamy zawsze przy sobie, możemy je wykorzystać podczas podróży do pracy transportem miejskim, w sklepie czy w oczekiwaniu na umówione spotkanie.
REFLEKSJE
Żyjemy w świecie zdominowanym przez technologie. Na co dzień piszemy, głównie korzystając z klawiatury, z ekranów dotykowych na tabletach, coraz rzadziej wykonujemy tę czynność własnoręcznie . Nie powinniśmy zapominać o tradycyjnym pisaniu długopisem na prawdziwym papierze. Robienie notatek i spisywanie myśli poprawia skupienie, pamięć i pozytywnie pobudza funkcje mózgowe. Niektórzy twierdzą również, że zwiększa się w ten sposób nasza kreatywność i twórcze myślenie. Świetnym sposobem, aby mózg czuł się komfortowo, jest też włączenie do swoich codziennych nawyków regularnego czytania. Urozmaicone treści z różnych źródeł i obszarów tematycznych świetnie oddziałują na nasz mózg. Z całą pewnością czytanie na przykład powieści pomaga w rozwijaniu wyobraźni i kreatywności, z kolei poznawanie materiałów naukowych i innych wiadomości poprawia zdolność analizy i krytycznego myślenia . Poza tym :”Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła” jak twierdzi Wisława Szymborska – nasza noblistka. I na koniec…nic tak nie poprawia funkcji mózgu i skupienia jak szczera rozmowa twarzą w twarz z drugim człowiekiem. Budowanie dobrych relacji z innymi pomaga w osiąganiu celów i zwiększa szanse na osiągnięcie sukcesu. Rozmawiajmy i dzielmy się swoimi doświadczeniami, to na pewno pobudzi mózg do działania i co najważniejsze wpłynie pozytywnie na nasze samopoczucie
Jolanta Nadolna
